7 tác phẩm thiếu nhi kinh điển của Việt Nam

1. Dế mèn phiêu lưu ký (1942) – Tô Hoài

Dế mèn phiêu lưu ký là một tác phẩm văn học kinh điển dành cho thiếu nhi Việt Nam và đã được đưa vào chương trình giảng dạy trong nhà trường. Tác phẩm là những câu chuyện của nhân vật Dế Mèn, từ bài học đường đời đầu tiên cho tới những cuộc phiêu lưu kỳ thú của Mèn cùng với người bạn đường Dế Trũi. Câu chuyện về chàng Dế Mèn vừa can đảm, vừa tốt bụng, trượng nghĩa, cũng có lúc kiêu căng, ngạo mạn, gây ra bao hậu quả,… chứa nhiều tình huống bất ngờ, hấp dẫn, kích thích trí tưởng tượng của các em nhỏ, và mang lại cho các em những bài học đầu tiên về tình bạn và  cách ứng xử trong cuốc sống. Đây cũng là tác phẩm giàu lý tưởng, ấp ủ mơ ước về một thế giới đại đồng, nơi tất cả đều là anh em, bè bạn. Đến nay, Dế mèn phiêu lưu ký đã chu du tới gần 40 quốc gia và được dịch ra gần 40 thứ tiếng.

2    2. Đất rừng phương Nam (1957) – Đoàn Giỏi

Lấy bối cảnh những năm 1945, khi thực dân Pháp vừa trở lại Nam Bộ, Đất rừng phương Nam theo chân cậu bé An phiêu bạt khắp miền “mênh mông rừng tràm, bạt ngàn dừa xanh”. Cuốn tiểu thuyết tràn ngập những chi tiết hấp dẫn và thú vị về thiên nhiên, con người Nam Bộ. Những trang sách miêu tả cảnh câu rắn, bắt cá sấu, cách nuôi ong, lấy mật trong rừng U Minh hay cảnh An và cha nuôi chạm trán với hổ,.. đặc biệt khiến độc giả nhỏ tuổi say mê. Và hơn hết,  Đất rừng phương Nam thể hiện sâu sắc tình người đơn sơ, giản dị, cùng tính cách hào sảng, trọng nghĩa khí của con người nam Bộ.

Đất rừng phương Nam đã được dịch ra nhiều thứ tiếng: Nga, Ba Lan, Trung Quốc, Đức, Tây Ban Nha. Năm 1997, tiểu thuyết được chuyển thể thành phim cùng tên, do NSƯT Nguễn Vinh Sơn đạo diễn. Bộ phim được khán giả vô cùng yêu thích và được đánh giá là một trong những phim truyền hình xuất sắc của Việt Nam.

3     3. Góc sân và khoảng trời (1968) – Trần Đăng Khoa

Tập thơ Góc sân và khoảng trời xuất bản lần đầu tiên khi Trần Đăng Khoa mới 10 tuổi, góp phần xây dựng danh hiệu “thần đồng thơ” một thời cho nhà thơ Trần Đăng Khoa. Tập thơ là cái nhìn trong trẻo đầy bỡ ngỡ và yêu thương đối với tất cả những điều nhỏ bé, giản dị của cuộc sống xung quanh, từ đàn gà, giàn trầu, cây dừa cho đến cánh đồng, dòng sông, cánh cò, vầng trăng… Điều đặc biệt là, tất cả thế giới loài vật ấy được nhân hóa, trở nên sống động xôn xao với những suy nghĩ, lo toan, tình cảm như con người.

Trần Đăng Khoa đã có những vàn thơ rất xúc động về mẹ, về cha, về người thầy và những người bạn của mình. Được sáng tác trong bối cảnh thời chiến, tập thơ còn chứa đựng những tình cảm trong sáng với Chủ tích Hồ Chí Minh, với những người lính cầm súng bảo về quê hương. Những bài thơ như Hạt gạo làng ta, Nghe thầy đọc thơ, Đám ma bác giun,… đã được nhiều thế hệ trẻ em yêu thích.

4         4. Búp sen xanh (1980) – Sơn Tùng  

Búp sen xanh là tiểu thuyết lịch sử về thời thơ ấu và thời trai trẻ của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cuốn sách mở đầu vào ngày cậu bé Nguyễn Sinh Cung ra đời và kết thúc vào thời điểm anh thanh niên Nguyễn Tất Thành chuẩn bị rời bến cảng Nhà Rồng, ra đi tìm đường cứu nước. Xuyên suốt tác phẩm, hình tượng Chủ tịch Hồ Chí  Minh hiện lên chân thật, giản dị và đời thường. Các em nhỏ khi đọc sách có thể coi cậu bé Nguyễn Sinh Cung là một người bạn cùng trang lứa với mình, đồng thời là một tấm gương để noi theo. Cuốn sách cũng như một lý giải nguồn gốc hình thành nhân cách và tư tưởng Hồ Chí Minh khi được sinh trưởng trong một gia đình và quê hương giàu tinh thần yêu nước. Búp sen xanh luôn được đánh giá như một tác phẩm xuất sắc viết về Bác Hồ được các bạn nhỏ yêu thích.

5. Tuổi thơ dữ dội (1988) – Phùng Quán

 Tuổi thơ dữ dội là câu chuyện về một nhóm thiếu niên 13-14 tuổi hoạt động cách mạng trong hàng ngũ Đội thiếu niên trinh sát của trung đoàn Trần Cao Vân. Tác phẩm xoay quanh bâ nhân vật: Mừng, Quỳnh sơn ca và Lượm. Mừng xuất thân từ một gia đình nghèo khó, mẹ đau ốm luôn, lúc đầu xin vào đội trinh sát chỉ vì muốn hái thuốc cho mẹ. Quỳnh sơn ca sinh ra trong một gia đình tư sản giàu có nhưng sẵn sàng rời bỏ gia đình cùng căn biệt thực sang trọng và cây dương cầm em yêu hơn hết để theo cách mạng. Cha của Lượm là một chiến sĩ trung kiên, đã hi sinh khi bị tù đày ở Côn Đảo. Lượm rất tự hào về cha mình và luôn muốn học tập noi theo gương cha.

Tuổi thơ dữ dội, đặt trong bối cảnh cuộc chiến tranh vệ quốc ác liệt, gian khổ và hào hùng, thực sự trở thành một bản anh hùng ca dành cho các em nhỏ, những người đã chiến đấu và ngã xuống vì tổ quốc, vĩnh viễn trẻ trung ở tuổi 13-14. Sự trong sạch, bất khuất, kiên cường của các em nhỏ trong truyện khiến người lớn cũng phải xúc động và cảm phục. Đây được coi là một tác phẩm văn học kinh điển dành cho thiếu nhi Việt Nam.

6    6.  Kính vạn hoa (1995-2010) – Nguyễn Nhật Ánh

Kính vạn hoa là bộ truyện dài 54 tập xoay quanh bộ ba thân thiết Quý ròm, nhỏ Hạnh và Tiểu Long. Ba người bạn, mỗi người một tính cách khác nhau, với đủ ưu khuyết điểm: Quý ròm thông minh, tốt bụng nhưng nhát gan, hấp tấp; nhỏ Hạnh giỏi giang, hiền lành nhưng hậu đậu, vụng về; Tiểu Long khù khờ, chậm chạp nhưng giỏi võ và trượng nghĩa. Mỗi tập là một chuyến phiêu lưu mới dẫn dắt độc giả vào thế giới học trò trong sáng, nghịch ngợm, rực rỡ sắc màu. Bộ truyện truyền tải những thông điệp giản dị về cuộc sống một cách tự nhiên, gần gũi, không lên gân, giáo điều mà thường để độc giả tự rút bài học cho chính mình. Kính vạn hoa đã được chuyển thể thành bộ phim truyền hình nhiều tập cùng tên, phát sóng trên Đài truyền hình TP HCM được khán giả yêu thích và đón nhận.

7    7.  Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (2004) – Nguyễn Ngọc Thuần

Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ là những lời tâm sự của cậu bé 10 tuổi về thế giới nhỏ bé xung quanh cậu, với bố mje, những người hàng xóm và bạn bè. Câu chuyện không có những gì gọi là biến cố hay những yếu tố giật gân hồi hộp, nhưng vẫn đẹp đẽ cuốn hút người đọc. Những câu văn trong thiên truyện ngắn gọn, giàu nhạc điệu, gửi gắm nhẹ nhàng một triết lý: có những thứ không thể thấy được bằng mắt thường mà phải huy động mọi giác quan, phải cảm nhận bằng cả trải tim mới thấy được.

Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ đạt được nhiều giải thưởng về văn học, và được mệnh danh là “Hoàng tử bé” của Việt Nam.                                                                        

    

Baby của tôi.